Fasolka szparagowa lub zwyczajna – chociaż pochodzi z Ameryki – jest warzywem bardzo chętnie uprawianym na polskich działkach i w ogrodach. Należy do rodziny roślin strączkowych i występuje w dwóch barwach: zielonej (odmiany: Atena, Bona, Laguna, Libra, Madera, Sumatra, Zielona) oraz żółtej (odmiany: Amanda, Elektra, Furora, Galopka, Korona, Polka, Pantera, Złota Saxa). Sezon na młodą fasolkę zaczyna się już w maju i trwa aż do końca lata. Jest dość długi, ponieważ w Polsce uprawiane są zarówno odmiany wczesne, jak i późne. Najlepsza do spożywania jest fasolka szparagowa młoda: niezależnie od odmiany i zabarwienia jej smak i struktura będą zawsze lepsze niż starej. Jak rozpoznać, czy fasolka nie jest stara? Po zabarwieniu. Stara fasolka nie będzie już tak intensywnie żółta czy też zielona. Poza walorami smakowymi fasolka szparagowa ma też szereg właściwości prozdrowotnych.
Wartość odżywcza
Fasolka szparagowa ma duże ilości cennego białka roślinnego (ok. 23%), błonnika (ok. 15%), a także witamin z grupy B i soli mineralnych (fosfor, magnez, potas, wapń). Jest warzywem niskokalorycznym (27 kcal w 100 g świeżej fasolki), a dzięki wysokiej zawartości błonnika pokarmowego uczucie sytości po jej spożyciu utrzymuje się dłużej. Ze względu na niski indeks glikemiczny może stanowić element diety cukrzyków. Ponadto fasolka szparagowa, szczególnie jej zielona odmiana, stanowi cenny składnik w diecie osób ze skłonnościami do anemii. Zawiera bowiem cenny kwas foliowy, witaminę B6, a także żelazo. Aby żelazo nie zostało wypłukane z warzywa w procesie obróbki cieplnej, najlepiej przyrządzić je na parze lub w piekarniku. Można także przygotować zupę. Żelazo występujące w fasolce to żelazo roślinne, tzw. niehemowe. Aby zwiększyć jego przyswajalność najlepiej podawać fasolkę z produktami bogatymi w witaminę C, np. z natką pietruszki czy czerwoną papryką. Ze względu na wysoką zawartość kwasu foliowego fasolkę do swojej diety powinny włączyć kobiety w ciąży. Kumulacja wielu składników mineralnych i witamin z grupy B sprawia, że fasolka posiada wiele właściwości prozdrowotnych, m.in. wspomaga pracę układu nerwowego, obniża poziom cholesterolu LDL we krwi, zmniejsza ryzyko występowania miażdżycy i chorób serca oraz poprawia krążenie krwi.
Zastosowanie
Największą popularnością na polskich stołach cieszy się fasolka smażona z masłem i bułką tartą. W Polsce ponad 60% zbiorów fasoli szparagowej przeznacza się do mrożenia. W postaci mrożonej można wykorzystać ją jako dodatek do obiadu lub składnik leczo czy zupy.
Ważne, by fasolkę spożywać wyłącznie po obróbce cieplnej, ponieważ w postaci surowej jest trująca. Przykre dolegliwości trawienne po spożyciu surowej fasolki szparagowej, takie jak ból brzucha czy wymioty, wywołuje związek o nazwie toksalbumina, który zostaje zneutralizowany w wyniku podgrzewania.
Fasolka szparagowa jest bardzo dobrym źródłem białka roślinnego. Z tego względu cieszy się dużym powodzeniem u osób stosujących dietę wegetariańską i wegańską. Jest również doceniana za właściwości prozdrowotne i smakowe, a większość z nas nie wyobraża sobie lata bez smaku smażonej fasolki z masłem i bułką tartą.
- Labuda, H., & Brodaczewska, A. (2008). Jakość strąków fasoli szparagowej w zależności od terminu siewu. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, (527).
- Kosson, R., Elkner, K., & Szafirowska-Waledzik, A. (2010). Jakość sensoryczna warzywnych przetworów ekologicznych z papryki i fasoli szparagowej. Nowości Warzywnicze, 50, 37-43.
- Elkner, K., & Nowakowska, T. (2000). Polskie odmiany fasoli szparagowej dla zamrazalnictwa. Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny, 2(44), 34-36.
- Łabuda, H., Baran, A., & Papliński, R. (2006). Kwitnienie i zawiązywanie strąków siedmiu odmian fasoli szparagowej (Phaseolus vulgaris L.) w zróżnicowanych warunkach uprawy [Flowering and pod setting of seven snap bean cultivars (Phaseolus vulgaris L.) at the differentiated crop conditions]. Acta Agrobotanica, 59(1), 439-446.
- Bieganowski, F. (1989). Ocena jakości omłotu fasoli szparagowej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, (365).
