W czerwcu mamy dostęp do wielu cennych sezonowych owoców i warzyw. Warto je spożywać, ponieważ właśnie teraz zawierają najwięcej związków prozdrowotnych, są najsmaczniejsze, a do tego najtańsze. Poniżej przedstawiamy przewodnik najbardziej wartościowych letnich owoców.
Truskawki to jedne z ulubionych letnich owoców Polaków. Na ich szczególną pozycję w jadłospisie z pewnością wpływa sezonowość ich występowania: tymi niepozornymi owocami możemy cieszyć się bardzo krótko, bo tylko od czerwca do sierpnia. Spośród wszystkich właściwości truskawek najważniejszymi są jednak cenne składniki odżywcze i wspaniały smak.
Jeśli ktoś szuka usprawiedliwienia dla swojego truskawkowego szaleństwa, znajdzie je poniżej.
Owoce truskawki są niskokaloryczne (32 kcal/100 g owoców). W swoim składzie zawierają wapń, żelazo, fosfor, potas, magnez oraz wiele witamin. Stanowią cenne źródło kwasu L-askorbinowego (witaminy C) i związków polifenolowych. Odznaczają się jedną z najwyższych aktywności przeciwutleniających wśród owoców, a to znaczy, że usuwają z organizmu człowieka nadmiar wolnych rodników, spowalniają procesy starzenia organizmu oraz zapobiegają rozwojowi chorób określanych jako cywilizacyjne. Wapń i fosfor wzmacniają kości i korzystnie wpływają na układ mięśniowy, żelazo zwiększa produkcję hemoglobiny i zapobiega niedokrwistości. Ponadto truskawki mają działanie przeciwutleniające – regularne ich spożywanie zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworów. Duże ilości błonnika usprawniają perystaltykę jelit. Osoby, które nie chcą jeść słodkich owoców ze względu na stosowaną dietę, nie muszą rezygnować z truskawek. Indeks glikemiczny tych owoców wynosi tylko 40, co oznacza, że można je spożywać nawet codziennie.
W sezonie letnim warto do swojej diety włączyć również czereśnie, antyoksydacyjne bomby o silnych właściwościach prozdrowotnych. Spożywanie czereśni zmniejsza ryzyko występowania wielu chorób, w tym układu krążenia, cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów. Najkorzystniej jest spożywać je świeże lub minimalnie przetworzone, ponieważ w takiej formie zawierają najwięcej związków bioaktywnych o silnym działaniu przeciwutleniającym.
Czereśnie zawierają sporą ilość wody (ok. 80%), dzięki czemu ich wartość energetyczna jest niska (ok. 50 kcal w 100 g owoców). Stanowią dobre źródło witamin, w szczególności witaminy C, składników mineralnych, zwłaszcza potasu, błonnika, a także są bogate w cukry, kwasy organiczne oraz zawierają związki polifenolowe, antocyjany. Antocyjany to związki o działaniu antyoksydacyjnym, które są naturalnymi barwnikami roślin i nadają owocom ciemnoczerwony kolor. Im owoc ciemniejszy, tym zawiera więcej antocyjanów. Które odmiany czereśni wybrać? Czerwone czy żółte? Obie! Owoce te, niezależnie od odmiany, charakteryzują się wysoką zawartością związków bioaktywnych, a badania naukowe dowodzą, że ich regularne spożycie ma działanie prozdrowotne, wspomagające prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
Maliny są jednymi z najpopularniejszych owoców jagodowych w Europie, a Polska jest ich największym europejskim producentem. Cenimy je za smak oraz właściwości prozdrowotne – zawierają polifenole i witaminy, w szczególności witaminę C. Owoce malin są jednym z najlepszych źródeł związków polifenolowych (flawonoidów i kwasów fenolowych o silnych właściwościach przeciwutleniających i przeciwzapalnych) w diecie człowieka. Polifenole wraz z witaminą C, neutralizując wolne rodniki, zapobiegają występowaniu wielu poważnych schorzeń w tym m.in. miażdżycy, nowotworów czy chorób neurodegeneracyjnych (Parkinson, Alzheimer).
W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie uprawą mało znanych gatunków roślin, takich jak jagoda kamczacka. Badania naukowe wykazały, że jej owoce stanowią dobre źródło związków przeciwutleniających, dzięki czemu mogą odegrać znaczącą rolę w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Ze względu na bogaty skład chemiczny, właściwości antyoksydacyjne oraz działanie prozdrowotne owoce te są doskonałym składnikiem funkcjonalnych produktów żywnościowych.
Owoce jagody kamczackiej zawierają cenne związki bioaktywne, dzięki którym wykazują działanie prozdrowotne, bakteriostatyczne i przeciwzapalne. Przede wszystkim stanowią bogate źródło polifenoli, takich jak antocyjany, flawonoidy oraz kwasy fenolowe. Zawartość tych związków w owocach jest w dużej mierze uzależniona od stopnia ich dojrzałości, odmiany, warunków uprawy i przechowywania. Dodatkowo owoce jagody kamczackiej zawierają składniki mineralne i witaminy, w szczególności fosfor, magnez, wapń oraz witaminę C. Ze względu na właściwości bakteriobójcze i odkażające owoce jagody kamczackiej są stosowane w leczeniu chorób żołądka. Nalewkę i napary sporządzane z liści wykorzystuje się z kolei przy leczeniu schorzeń gardła i oczu.
Borówka wysoka (potocznie nazywana borówką amerykańską) od niedawana stała się bardzo popularną rośliną sadowniczą w Polsce. Owoce stanowią bogate źródło antyoksydantów, witamin i minerałów. Zawierają m.in. witaminę A, witaminy z grupy B, witaminę PP, witaminę C, a także magnez, potas, sód, wapń i żelazo. 100 g świeżych owoców to jedynie ok. 57 kcal. Borówka zawiera spore ilości błonnika, dzięki czemu poprawia pracę układu pokarmowego, ułatwia wchłanianie składników odżywczych oraz powoduje utrzymywanie się uczucia sytości na dłużej.
Występujące w owocach antyoksydanty, takie jak flawonoidy, antocyjany i karotenoidy mają właściwości zapobiegające występowaniu nowotworów, chorób układu krążenia, wzroku oraz zmianom neurodegeneracyjnym mózgu. Antocyjany poprawiają mikrokrążenie w oku, jego ukrwienie, a także działają relaksacyjnie na zmęczony wzrok, np. po długiej pracy przed ekranem komputera. Regularne spożywanie borówki zalecane jest osobom, które cierpią na tzw. kurzą ślepotę (ślepotę zmierzchową), ponieważ poprawiają zdolność widzenia po zmroku.
Przed nami jeden z najsmaczniejszych i najbardziej wartościowych okresów w roku. Letnie stragany obfitujące w różnorodne surowce są pełne owocowych i warzywnych hitów. Korzystanie z sezonowego kalendarza jest świetnym sposobem na urozmaicenie diety oraz eksperymentowanie z różnorodnymi smakami.
