Sezon działkowy w pełni. Spędzanie czasu na działce to nie tylko relaks, ale także i zysk. Właśnie tak można ocenić zebrane plony. Uprawiając samodzielnie warzywa i owoce, można mieć pewność, że zbiory te nie są przeładowane nawozami i pestycydami. Obecnie w Polsce najczęściej uprawiane są warzywa tradycyjne, takie jak marchew, pietruszka, buraki czy ogórki. Istnieje również wiele warzyw łatwych w uprawie, o których już zapomniano.
Skorzonera (Scorzonera hispanica)
Skorzonera wywodzi się z terenów Europy Południowej i Środkowej. Należy do rodziny złożonych (Compositae). Jest uprawiana jako roślina dwuletnia. W pierwszym roku uprawy otrzymuje się jadalne korzenie spichrzowe, a w drugim nasiona. W przypadku, gdy po zbiorze nasion zetnie się pęd, wytworzą się nowe liście, a korzeń stanie się z powrotem z włóknistego – jadalny. Korzeń skorzonery otoczony jest ciemną skórką, a wewnątrz jest biały. Z głowy korzenia wyrastają ciemnożółtozielone liście w formie rozety. Skorzonera jest jednym z najbardziej kalorycznych warzyw (ok. 65 kcal w 100 g). W porównaniu z innymi warzywami korzeniowymi zwiera więcej cukrów (10.5 g/100 g), tłuszczów (0.5 g/100 g) oraz podobne ilości białka (0.5 g/ 100 g) i witamin (głównie witaminy C i z grupy B). Dodatkowo roślina ta stanowi dobre źródło fosforu, wapnia, magnezu oraz żelaza. Zaletą tego warzywa jest możliwość spożywania w postaci świeżej w okresie zimny i wiosny, a więc wtedy, gdy występuje największy niedobór asortymentowy warzyw. W smaku przypomina szparagi i w podobny sposób można ją przyrządzać.
Salsefia (Tragopogon porrifolius)
Salsefia pochodzi z Europy Południowej i Algierii. Należy do rodziny złożonych (Compositae) i podrodziny języczkowatych (Liquliforae). Jest rośliną dwuletnią, w pierwszym roku uprawy tworzy rozetę liściową złożoną z długich i wąskich liści o barwie zielonoszarej z białą linią na środku. Korzeń natomiast ma kształt białego stożka z szarożółtą skórką. Salsefia jest jeszcze łatwiejsza w uprawie niż skorzonera. W porównaniu z innymi warzywami korzenie salsefii zawierają więcej suchej masy (21-24%), spore ilości potasu, wapnia, fosforu, sodu, żelaza, magnezu i miedzi, ale stosunkowo mało witamin.
Topinambur (Helianthus tuberosus)
Topinambur, czyli słonecznik bulwiasty, to roślina pochodząca z Ameryki Północnej. Topinambur to soczysta bulwa o delikatnym, słodkawym smaku. Smak topinamburu można porównać do orzechów lub karczochów. Bulwy topinamburu mogą być gotowane, smażone, pieczone, a także spożywane na surowo. Inulina, połączona z pektynami i błonnikiem, obecnymi w dużej ilości w topinamburze pomaga na zaparcia czy inne problemy trawienne. Duża zawartość potasu w topinamburze odpowiada za wpływ na obniżenie ciśnienia tętniczego, a magnez i witaminy z grupy B pozytywnie wpływa na pracę układu nerwowego. Topinambur jest bardzo prosty w uprawie, cały wysiłek ogranicza się do umieszczenia bulw w gruncie (lub w donicy), warzywo nie wymaga specjalnych nawozów ani wielkich nakładów pracy.
Jarmuż (Brassica olereacea var. acephala)
Jarmuż inaczej zwany jest również kapustą liściastą. Częścią jadalną są długie i karbowane. Ich zabarwienie może być zielone po fioletowo-zielone. Liście jarmużu, podobnie jak szpinak, spożywa się w postaci świeżej lub po obróbce termicznej. Stanowią dobre źródło wapnia, magnezu, żelaza, fosforu i potasu. Jarmuż jest szczególnie bogaty w wapń, który jest łatwo przyswajalny przez organizm, ponieważ jednocześnie nie występuje w nim kwas szczawiowy. Wartość biologiczną jarmużu dodatkowo podnosi stosunkowo wysoka zawartość witamin, szczególnie witaminy C. Pod względem zawartości tej witaminy przewyższa go jedynie papryka i natka pietruszki.
Brukiew jadalna (Brassica napus var. napobrassica)
Brukiew w niektórych rejonach Polski nazywana jest również karpielem lub białą rzepą. Należy do rodziny krzyżowych (Brassicaceae). Stanowi dobre źródło witaminy C, której zawiera o 1/3 więcej niż w pomidory. Występują dwa rodzaje brukwi – o żółtym lub białym zabarwieniu. Częścią jadalną jest korzeń i można go spożywać po obróbce termicznej lub w postaci świeżej, np. jako surówkę. Kiedyś to warzywo było bardzo popularne w Polsce, zwłaszczaw trakcie drugiej wojny światowej.
W prawidłowo zbilansowanej diecie człowieka istotną rolę odgrywają warzywa i owoce. Są one bogate w składniki odżywcze, witaminy i sole mineralne. Warto by nasza dieta była jak najbardziej różnorodna. Poza popularnymi warzywami takimi jak pomidor, ogórek czy papryka warto wprowadzić do diety inne zapomniane warzywa, np. skorzonerę, salcefię, topinambur, jarmuż i brukiew. Ponadto ze względu na swój oryginalny smak, zapach, konsystencję i barwę mogą one urozmaicić codzienny jadłospis.
