Zbliżają się wakacje, a wielu z nas zastanawia się, czy zdąży przed nimi z formą. Jak poprawić sylwetkę na urlop? Sekret dobrej diety opiera się na zasadach 7U, czyli zasadach prawidłowego żywienia według Profesora Bergera. Od początku działalności zawodowej zainteresowania naukowe Profesora Stanisława Bergera koncentrowały się wokół zagadnień fizjologii i biochemii żywienia, , a także szeroko rozumianej nauki o żywieniu człowieka. Według zasad 7U, prawidłowo skomponowana dieta umożliwia dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników potrzebnych do jego prawidłowego funkcjonowania, w odpowiedni sposób i w odpowiedniej ilości.
1U – Urozmaicenie
Rekomenduje się stosowanie urozmaiconej diety, z dużym udziałem różnorodnej żywności pochodzenia roślinnego ma dobre podstawy naukowe. Każdego dnia należy jeść różnorodne świeże i nieprzetworzone lub mało przetworzone produkty spożywcze dostarczające witamin, składników mineralnych, błonnika pokarmowego, białka, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych n-3 i n-6 oraz składników o działaniu przeciwutleniającym (np. polifenoli, karotenoidów). Powinno się wybierać różnorodną żywność, ponieważ każdy produkt ma inną wartość odżywczą – w wyborze żywności warto się kierować „Talerzem zdrowego żywienia”. Codzienna dieta powinna zawierać dużo warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów zbożowych.
2U – Umiarkowanie
Należy unikać cukru, soli i nasyconych kwasów tłuszczowych, aby znacznie zmniejszyć ryzyko występowania nadwagi, otyłości, chorób serca i naczyń krwionośnych, cukrzycy i niektórych rodzajów nowotworów. Warto stosować dietą o umiarkowanej kaloryczności, czyli nie przejadać się. Pamiętajmy również, że każda żywność, nawet ta wydająca się najbardziej odpowiednia (np. owoce, orzechy) również zawiera kalorie.
3U – Uregulowanie
Na dobrą formę wpływa także uregulowany tryb życia i regularne spożywanie pokarmów. Uregulowany styl życia oznacza odpowiednią ilość snu, zgodnie z naturalnym rytmem biologicznym człowieka, jak również regularna aktywność fizyczna. Ważne jest, aby spożywać kilka posiłków dziennie, zwykle o podobnej porze i zachowywać pomiędzy nimi przerwy. Nie podjadać, ani nie objadać się na noc.
4U – Umiejętność przyrządzania potraw
W skład sztuki kulinarnej wchodzą również receptury, techniki i zasady przyrządzania potraw. Przyrządzanie potraw to nie tylko gotowanie, ale i wiedza Są to umiejętności i wiadomości ważne i bardzo potrzebne każdemu człowiekowi przez całe życie. Zwykle umiejętności te są wypełnione wiedzą technologiczną: o sposobie przechowywania półproduktów i przyrządzanych dań, o normach czystości i przepisach sanitarnych. Praktyki przygotowywania posiłków, receptury i sposób przyrządzania oraz smak potraw – stanowią ważny element każdej dobrej diety. Należy unikać smażenia w głębokim tłuszczu, używać odpowiednich olejów do smażenia, stosować odpowiednie przyprawy, itp.
5U – Uprawianie sportu
Na tak zwany zdrowy styl życia składa się prawidłowe odżywianie, regeneracja oraz ruch. Jeśli to możliwe, staraj się codziennie spacerować. Wykonuj regularnie ćwiczenia fizyczne dostosowane do możliwości i warunków. W trakcie wykonywania pracy siedzącej wykonuj krótkie ćwiczenia odprężające, aby zmienić pozycję ciała
6U – Unikanie nadmiaru
Najważniejsza jest dawka, czyli ilość spożywanej żywności. Można sięgnąć po kawałek pizzy czy ciasta, ale jeśli dzieje się to tylko od czasu do czasu, a nie regularnie czy bez umiaru. Działa to także w drugą stronę, jeśli będziemy objadać się zalecanymi produktami, takimi jak owoce to też będziemy tyć.
7U – Uśmiechnij się
Uśmiech powoduje wyrzut endorfin, czyli hormonu szczęścia. Pamiętaj, że radość bardzo pozytywnie wpływa na stan zdrowia, a także na proces zdrowienia.
- Wadołowska, L., Drywien, M., Hamulka, J., Socha, P., Borawska, M., Friedrich, M., & Lange, E. (2021). Zalecenia żywieniowe podczas pandemii COVID-19. Stanowisko Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka Polskiej Akademii Nauk. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 72(2).
- Romańska, R., & Franek, E. Współczesne leczenie otyłości u pacjentów z cukrzycą.
- Grębowiec, M. (2018). Czynniki wpływające na podejmowanie decyzji nabywczych przez konsumentów na rynku gastronomicznym. Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja, 2, 39-52.
- Makała, H. (2014). Kultura żywieniowa a turystyka–obszary wspólnych zainteresowań. Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja, (1 (13)), 133-145.
